Abstract:
حمایت غرب از ایجاد اسرائیل و اشغال سرزمینهای عربی توسط این رژیم، یکی از اساسیترین عواملی بوده که به تقابل سیاسی بین خاورمیانه اسلامی و غرب دامن زده است. در این تقابل با غرب صنعتی و قدرتمند، خاورمیانه همه ابزارهای قدرت خود را وارد عرصه نموده است. با توجه به وابستگی اقتصاد غرب به نفت، کشورهای عربی خاورمیانه تحریم نفتی را در گذشته تاریخی علیه غرب حامی اسرائیل بهکار گرفتند که بهویژه در سال 1973، به افزایش قیمتهای نفت و بحران انرژی دامن زد، بحرانی که غرب را به شدت نگران کرد و حتی در تقابل با کشورهای نفتی خاورمیانه، غرب صنعتی آژانس بینالمللی انرژی را شکل داد، اما تحول روابط قدرت فضایی را آفریده است که غرب که در گذشته نگران تحریم نفتی از سوی کشورهای خاورمیانه بود، در فضای جدید، با سلاح بایکوت خرید نفت به مقابله با کشورهای نفتی خاورمیانه میپردازد، مقابلهای که در بایکوت نفتی عراق پس از جنگ کویت، و بایکوت خرید نفت جمهوری اسلامی ایران در رابطه با پرونده هستهای این کشور، به تصویر کشیده شده است. این مقاله به عنوان پژوهشی توصیفی-تحلیلی، با بهرهگیری از روش کتابخانهای- اسنادی، کوشیده است ضمن استفاده از منابع مختلف، پس از تبیین دادههای نظری به چرایی تحول نقش سیاسی نفت منطقه خاورمیانه اسلامی در رابطه با غرب پاسخ گوید. حاصل تحقیق گویای آن است که: 1. پیشی گرفتن وابستگی کشورهای خاورمیانه به درآمدهای نفتی، بر وابستگی غرب به نفت خاورمیانه 2. تقویت هژمونی غرب در خاورمیانه در عصر پس از جنگ سرد و نظام دوقطبی و 3. واگراییهای موجود بین کشورهای نفتی این منطقه، عوامل عمده این تحول روابط قدرت بودهاند.
The West’s protection of establishment of Israel and occupation of Arabic lands by this regime has been one of the most essential factors that intensified the political encountering between Islamic Middle East and West. In this encountering with industrial and powerful west، Middle East has offered all its power tools. Considering the dependence of western economy to the oil، Middle East Arabic countries utilized oil sanction in the historical past against West as supporter of Israel particularly in 1973 which caused inflation of oil prices and energy crisis; a crisis that worried intensively the West. Even، industrial west to contrast with Middle East oil countries، incorporated International Energy Agency، but evolution of relations has created an environmental power so that the West that formerly was concerned about oil sanction by Middle East countries، in the new environment copes with oil countries of Middle East by the oil boycott weapon; a coping which was seen in the oil boycott of Iraq after Kuwait war and oil boycott of Islamic Republic of Iran in relation to nuclear file. This paper as a descriptive-analytical research benefitting from library-documentary method attempted to use different references and after expressing the theoretical data to respond the cause of evolution in political role of Islamic Middle East region's oil in relation to the West. Results obtained from this study indicate that 1- The transcending Middle East countries dependence on oil revenues to west dependence on Middle East oil; 2- Hegemonic reinforcement of west in Middle East at the age after cold war and bipolar system; 3- Divergences existing in oil countries of this region، all are assumed as major causes of this evolution in power relations.
Machine summary:
"این مجموعه شرایط دست به دست هم دادند و زمینه تحول نقش نفت به نفع واردکنندگان جهان صنعتی را فراهم ساختند؛ بنابراین ، در چنین وضعیتی غرب احساس کرد: - رابطه قدرت بین طرفین مبادلات نفتی به نفع غرب تحول یافته است و همکاری خوبی بین مصرفکنندگان غربی در قالب برخی نهادهای بین المللی همچون آژانس بین المللی انرژی، شکل گرفته است ؛ - تفاوت اقتصادی طرفین طبیعتا به نفع غرب صنعتی است و سطح روابط اقتصادی و تجاری را غرب به خوبی مدیریت می کند؛ - با توجه به توان اقتصادی غرب و واگرایی های موجود بین تولیدکنندگان نفتی خاورمیانه ، غرب امکان بهرهمندی از عامل زمان، در صورت اعمال بایکوت علیه دول نفتی منطقه را دارد؛ - بهای مجازات اقتصادی برای دول نفتی تحت بایکوت سنگین تر است و نابرابری سود اقتصادی به نفع غرب شکل گرفته است ؛ - در ضمن ، غرب خود را در موضعی می ند که می تواند از برخی عوامل همراهی کننده در کنار بایکوت نفتی استفاده کند و نیروهای مخالف دولت های نفت خیز را نیز در راستای اهداف خود به کار گیرد."