Abstract:
هدف: این نوشتار در نظر دارد برای فهم و تبیین ابعاد بحران آب در منطقه غرب و جنوب غرب آسیا و بررسی و تحلیل نگاه امنیتی-سیاسی رژیم اشغالگر قدس به منابع آبی در منطقه که چگونه میتواند معادلات آبی منطقه را تحت شعاع قرار دهد و کشور ترکیه نیز با وجود برنامههای توسعه منابع آبی در منطقه، چگونه به دنبال تحقق اهداف خود و تبدیلشدن به قطب صنعتی منطقه است که درنهایت هر دو بازیگر به محرک اصلی ایجاد تنش و چالش جدی در منطقه مبدل شدهاند.
روش: روش تحقیق مقاله حاضر توصیفی-تحلیلی و مطالعه موضوع به صورت تطبیقی در چهارچوب نظریه «ژئوپلیتیک و هیدروپلیتیک» است. اطلاعات لازم با استفاده از شیوه کتابخانهای و با مراجعه به کتابها، مقالات، و نشریات داخلی و خارجی گردآوری شده است.
یافتهها: یافتهها نشان میدهد که بحران امنیتی آب یکی از مهمترین چالشهای ژئوپلیتیک در آسیای غربی مطرح است. این منطقه جزء مناطق کم آب دنیا است که همین امر بسیاری از کشورهای این منطقه را به عقد پیمانها و تدابیر سیاسی غیرمتداول واداشته است. بیشتر کشورهای آسیای غربی رودخانههای مشترکی دارند و این رودخانهها غالباً بدون طرح و برنامهریزی کلان در معرض بهرهبرداری بیشازحد آب قرار دارند.در طول نیمقرن گذشته منازعات اعراب –رژیم اشغالگر قدس و به دنبال آن اهداف توسعه آبی ترکیه و تدابیر ژئواستراتژیک این کشور در آسیای غربی لزوم آنالیز دیپلماسی آب در منطقه را تحقق بخشیده است.
نتیجهگیری: درواقع تقسیمات سیاسی منطبق بر حوضههای آبریز طبیعی نیست و مرزهای بینالمللی بین کشورها نیز با آن منطبق نیست و این عدم تطابق تقسیمات سیاسی با حوضههای آبریز سبب اصلی ایجاد سوء مدیریت و عدم مدیریت بهینه منابع آب و در طولانیمدت سبب ایجاد بحران و تنش آبی در کشور و در کل منطقه خاورمیانه و جهان اسلام شده امری که در آینده نزدیک منجر به جنگ آب در کشور و نیز در سراسر خاورمیانه خواهد شد. این مقاله به صورت اسنادی و با شیوه توصیفی-تحلیلی بحران امنیتی آب در رژیم اشغالگر قدس و نقش ترکیه و اهداف یکسویه آن و تبعات آن در جهان اسلام را مورد تحلیل قرار داده است.
Objective: This article aims to understand and explain the dimensions of the water crisis in the West and Southwest Asia region and to study and analyze the security-political view of the occupying regime in Jerusalem on water resources in the region, how it can overshadow the region's water equations as well as Turkey’s plans for the development of water resources in the region, how does it seek to achieve its goals and become the industrial hub of the region, which in the end, both actors have become the main stimulus to create serious tensions and challenges in the region. Method: The research method of this article is descriptive-analytical and the study of the subject is comparative in the framework of "geopolitical and hydropolitical" theory. The necessary information has been collected using the library method and by referring to books, articles, and domestic and foreign publications. Results: The findings show that the water security crisis is one of the most important geopolitical challenges in West Asia. This region is one of the water-scarce regions of the world, which has led many countries in this region to conclude unconventional treaties and political measures. Most West Asian countries have common rivers, and these rivers are often exposed to over-exploitation without major planning. Over the past half-century, the Arab-occupation conflict in Jerusalem, followed by Turkey's water development goals and geostrategic measures in West Asia, has necessitated the analysis of water diplomacy in the region. Conclusion: In fact, political divisions do not correspond to natural watersheds and international borders between countries do not comply with it. Water has become widespread in the country and throughout the Middle East and the Islamic world, which in the near future will lead to water wars in the country and throughout the Middle East. This article has documented and analyzed the descriptive-analytical method of the water security crisis in the occupying regime of Jerusalem and the role of Turkey and its one-sided goals and its consequences in the Islamic world.
Machine summary:
ir چکیده هدف: این نوشتار در نظر دارد برای فهم و تبیین ابعاد بحران آب در منطقه غرب و جنوب غرب آسیا و بررسی و تحلیل نگاه امنیتی-سیاسی رژیم اشغالگر قدس به منابع آبی در منطقه که چگونه میتواند معادلات آبی منطقه را تحت شعاع قرار دهد و کشور ترکیه نیز با وجود برنامههای توسعه منابع آبی در منطقه، چگونه به دنبال تحقق اهداف خود و تبدیلشدن به قطب صنعتی منطقه است که درنهایت هر دو بازیگر به محرک اصلی ایجاد تنش و چالش جدی در منطقه مبدل شدهاند.
حدود 40 درصد از منابع پایدار آب رژیم اشغالگر قدس از محدوده کرانه باختری رود اردن، دریای جلیله و ارتفاعات جولان تأمین میشود و برخی تحلیلگران سیاسی اعتقاد دارند تنها آب است که سرانجام جنگ یا صلح در این منطقه را مشخص خواهد کرد.
حوزه رود اردن نیز یکی از مناطق تشنجزا بر سر آب به شمار میرود منبع آبی این منطقه به شکل خطرناکی مورد بهرهبرداری بیرویه قرار میگیرد روابط اردن و رژیم اشغالگر قدس به دلیل منابع آبی به مراحل بسیار بغرنجی رسیده بود (همان).
رژیم اشغالگر قدس که مناطق وسیعی از این سرزمینها را تحت تصرف خود دارد با دقت و وسواس از منابع آب شیرینی که پس از جنگها و درگیریهای بیشمار از کشورهای سوریه، اردن و لبنان به غنیمت گرفته است، محافظت میکند و تاکنون از احداث سدی که قرار بود بهعنوان یک پروژه مشترک به وسیله اردن و سوریه برای استفاده از آب رودخانه یرموک ساخته شود، جلوگیری کرده و اعلام داشته است که هرگز نخواهد گذاشت این سد به مرحله بهرهبرداری برسد و آن را بمباران خواهد کرد، بهگونهای که در جنگ ۳۳ روزه با لبنان تمام تأسیسات و زیرساختهای همجوار این رودخانه را مورد هدف قرار داد.