Abstract:
پس از حمله آمریکا به افغانستان، یکی از برنامههای اصلی نیروهای ناتو آموزش، تجهیز و ایجاد ارتشی قوی برای مقابله با حملات تروریستی و قدرتگیری مجدد طالبان در این کشور بود. سقوط 11 روزه کابل به دست نیروهای طالبان، کارامدی ارتش در این کشور را زیر سؤال برد و این سؤال مهم را مطرح کرد که علت فروپاشی سریع ارتش افغانستان چه بود؟ برای پاسخ به این سؤال، از روش مصاحبهِ عمیقِ نیمهساختاریافته با کارشناسان نظامی ـ سیاسی و اساتید دانشگاه استفاده شد. گزینش مصاحبهشوندگان برمبنای روش گلوله برفی انجام و پس از شناسایی عوامل مؤثر و استخراج آن، از مصاحبهشوندگان درخواست شد اهمیت و وزن شاخصهای بهدستآمده را مشخص سازند. درنهایت دوازده عامل بهترتیب اهمیت تنظیم گردید. در مرحله دوم، عوامل شناساییشده در چهار گروه عوامل اصلی، عوامل فرعی تأثیرگذار، عوامل شتابدهنده و عوامل زمینهساز دستهبندی شدند. همچنین برای تبیین بهتر عوامل شناساییشده و افزایش روایی و پایایی آن، از دادههای میدانی گزارششده توسط فرماندهان نظامی، مقامات سیاسی و محلی افغانستان استفاده شد. یافتههای پژوهش نشان داد عدم خودباوری ارتش و اتکا به آمریکا، فساد در درون ارتش و ادارات افغانستان و عدم تعلقخاطر ارتش به دولت اشرف غنی، بیشترین نقش را در سقوط آن ایفا کردهاند.
After the US attack on Afghanistan, one of the main plans of NATO forces was to train, equip and build a robust army to counter terrorist attacks and re-emergence the Taliban in the country. The 11-day fall of Kabul to the Taliban invasion raised number questions about the efficiency of the army in the country including what was the reason for the rapid collapse of the Afghanistan army? To answer the question, semi-structured in-depth interviews with military-political experts and university professors were used. The participants were selected using the snowball sampling technique and after identifying the effective factors, the interviewees were asked to sort the indicators by importance degree. Finally, twelve factors were adjusted in order of importance. In the second stage, the identified factors were classified into four groups: main factors, auxiliary factors, accelerating factors, and contextual factors. The interviews of Afghan military commanders, political and local officials with media were also used to better explain the identified factors and increase their validity and reliability. The findings show that the lack of self-confidence in the military and reliance on the United States, corruption within the Afghanistan army and offices, and the lack of loyalty to the Ashraf Ghani’s Administration have played a main role in its collapse.
Machine summary:
سميع سادات يکي از فرماندهان ارتش افغانستان در مقاله اي براي نيويورک تايمز، علل فروپاشـي افغانستان را بروز فساد گسترده در دولت اشرف غني، توافق دونالد ترامپ با طالبان در دوحه قطـر و قطع پشتيباني لجستيک و توقف تدارکات نظامي دولـت هـاي غربـي ذکـر مـيکنـد (٢٠٢١ ,Sadat).
آن ها در بهترين حالت فرمانبرداراني بودند که بـا هـدايت و پشـتيباني نيروهاي خارجي ميتوانستند ميدان را مديريت نمايند (٢٠٢١ ,Boot)، بـه همـين خـاطر زمـاني کـه دولت آمريکا تن به توافق با طالبان در سال ٢٠٢٠ داد و از ميزان حمايت و پشتيباني آن کاسـته شـد، خود را بيش از هر زمان بييار و ياور ديدنـد.
کاري که آمريکا در افغانسـتان بـا انجـام توافـق دوحـه ، کاهش حمايت از ارتش ، تضعيف روحيه نظاميان افغان ، وابسـته سـازي آن هـا بـه خـود و درنهايـت خروج زودهنگام انجام نداد، علاوه بر نشان دادن نقش نظريه «سيستم فرماندهي» براي کسب موفقيـت در جنگ ، اثبات کارآمدي نظريه «بيسرشدن ١» نيز بود.
بـه همين خاطر با شروع روند خروج نيروهـاي آمريکـايي از افغانسـتان ، ارتـش کـه در حـال ريـزش نيروهايش به دليل فرار، زخميشدن در ميدان و شکست هاي پيدرپي بود، هر روز کوچکتر مـيشـد و اعتمادبه نفس خود را بـراي مقابلـه بـا طالبـان از دسـت مـيداد (٢ :٢٠٢١ ,Sanger and Cooper).
» (١ :٢٠٢١ ,Gibbons-Neff, Abed and Hassan) سـاير منابع محلي نيز در گزارش هاي خود اعلام ميکردند: «پليس افغانستان به عنوان يک واحد نظـامي کـه در خط مقدم جبهه مي جنگد، ماه ها است از سوي وزارت کشور پولي دريافت نکرده است .