Abstract:
غم از هیجاناتی است که ابراز آن رفتاری طبیعی است و میتواند در شرایطی نوعی اختلال روانی بهحساب آید؛ برخی برپایی عزای اهلبیت عصمت و طهارت علیهم السّلام بهویژه امام حسین علیه السّلام را از مصادیق اختلال افسردگی مطرح کردهاند؛ در این پژوهش با استفاده از منابع کتابخانهای و به روش توصیفی به این سوال پرداخته شده است که «آیا برپایی مجالس عزا در سوگ ائمۀ اطهار علیهم السّلام از مصادیق افسردگی است؟»؛ نتایج پژوهش نشان میدهد که براساس هیچیک از ملاکهای مطرح در تشخیص ناهنجاریها و اختلالات روانی ازجمله «راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی DSM» نهتنها برگزاری مراسم عزاداری و ابراز رفتاری هیجانی غم از مصادیق ناهنجاری و یا اختلال افسردگی نیست؛ بلکه براساس پژوهشهای انجامگرفته اینگونه مراسمها باعث شادی، نشاط و آرامش است.
Machine summary:
بررسی و تحلیل رابطۀ برپایی مجالس عزاداری با افسردگی نصرالله درویشی 1 چکیده غم از هیجاناتی است که ابراز آن رفتاری طبیعی است و میتواند در شرایطی نوعی اختلال روانی بهحساب آید؛ برخی برپایی عزای اهلبیت عصمت و طهارت( بهویژه امام حسین( را از مصادیق اختلال افسردگی مطرح کردهاند؛ در این پژوهش با استفاده از منابع کتابخانهای و به روش توصیفی به این سؤال پرداخته شده است که «آیا برپایی مجالس عزا در سوگ ائمۀ اطهار( از مصادیق افسردگی است؟»؛ نتایج پژوهش نشان میدهد که براساس هیچیک از ملاکهای مطرح در تشخیص ناهنجاریها و اختلالات روانی ازجمله «راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی DSM» نهتنها برگزاری مراسم عزاداری و ابراز رفتاری هیجانی غم از مصادیق ناهنجاری و یا اختلال افسردگی نیست؛ بلکه براساس پژوهشهای انجامگرفته اینگونه مراسمها باعث شادی، نشاط و آرامش است.
منابع دینی هم توصیه به گریه برای حضرت سیدالشهدا( کردهاند آنجا که میفرماید: «مَا مِنْ أَحَدٍ قَالَ فِی اَلْحُسَینِ شِعْراً فَبَکی وَ أَبْکی بِهِ إِلاَّ أَوْجَبَ اَللَّهُ لَهُ اَلْجَنَّةَ وَ غَفَرَ لَهُ»؛ (ابنقولویه، 1356ق، ص112، ح2) هیچکس نیست که دربارۀ حسین( شعری بسراید و بگرید و با آن بگریاند مگر آنکه خداوند، بهشت را بر او واجب میکند و او را میآمرزد هم توصیه به برپایی مجالس عزا[2] و هم توصیه به ابراز حزن و اندوه در هیئت یک عزادار حتی اگر تأثر قلبی وجود نداشته باشد.
با توجه به ملاکهای مذکور به بررسی این سؤال خواهیم پرداخت که آیا اقامۀ عزا و شرکت در مجالس عزاداری اهلبیت( باعث افسردگی میشود؟ یکی از ملاکهای اساسی تشخیص نابهنجاری کاهش عملکرد مورد انتظار از فرد است.