Abstract:
غرض این نوشتار واکاوی اعتبار اصالت حس در اخباری است که احتمال حدسی بودن آنها داده میشود. این قاعده از قواعد اصولی پرکاربرد است. سخن با چیستی خبر حسی آغاز شده، با بیان نسبت اصالت حس با سه باب «خبر واحد»، «شهادت» و «قول خبره» ادامه یافته است. سپس وجوه بیان شده در جریان اصالت حس، نقل و نقد گردیده و بر خلاف رأی به اعتبار اصالت حس در مطلق اَخبار که دیدگاه غالب در مسأله است، اندیشه اعتبار اصالت حس تنها در اخبار بی واسطه راویان در فرض تحقق اطمینان نوعی، مستدل گشته است. بر پایه تتبعات نگارنده با روش توصیفیـتحلیلی، برای نخستین بار در این مقاله اصالت حس در بستر اصل عدم خطا به عنوان قراری عقلایی تحلیل شده است و جریان این اصل در بستر دو قاعده حجیت خبر ثقه و اصالت ظهور انکار گردیده است.
Machine summary:
بر پايه تتبعات نگارنده با روش توص يفي ـتحليلي ، براي نخستين بار در اين مقاله اصالت حس در بستر اصل عدم خطا به عنوان قراري عقلايي تحل يل شده است و جريان اين اصل در بستر دو قاعده حجيت خبر ثقه و اصالت ظهور انکار گرديده است .
(خويي، ١٤٢٢، ج ١، ص ١٥٧؛ انصاري، ١٤٢٨، ج ١، ص ١٩٧و١٩٨) در اين نوشتار از کاربرد اول پيروي شده است ؛ يعني وقتي گفته ميشود «خبر حمل بر خبر حسي شده است »، مقصود از خبر حسي، اعم از حسي محض و حدسي قريب به حس است ؛ زيرا در وجوه اثبات اصالت حس ، هيچ فرقي بين خبر حسي محض و خبر حدسي قريب به حس نيست .
44 ص ٢٠٣و٢٠٤؛ همو، ١٤١٧، ج ٩، ٤٥٣؛ طباطبائي حکيم ، ١٤٢٨، ج ٢، ص ١٤٦؛ خرازي، ١٤٢٢، ج ٥، ص ١١٤؛ شب زنده دار، ١٣٩٥، ص ٢٠و٢١) وجه حمل کلمات فقها بر اعتراف به جريان اصالت حس به صورت مطلق اين است که اصالت حس را در بحث «اجماع منقول »، «مرسلات جزمي صدوق » و «شهادت کليني بر صحت اخبار کافي» جاري دانسته اند و در تمام / اين موارد پديده «قول امام » غير معاصر با مخبر است و اگر اصالت حس در پديده هاي غير معاصر جاري شود، به طريق اولي در پديده هاي معاصر نيز جاري خواهد شد.