Abstract:
وحی به عنوان یکی از منابع اختصاصی معرفت دینی، جایگاهی ویژه در ادبیات قرآنی دارد و اتخاذ الگویی صحیح جهت باورمند نمودن مردمان عصر نزول به این واژه را میتوان از اقدامات شگفت شارع مقدس محسوب نمود. این واژه و مشتقات آن بیش از 70 بار در قرآن کریم بکار رفتهاند. از طریق بررسی روند نزول آیات مشتمل بر واژه وحی و پیوند مفاهیم مرتبط، میتوان به الگویی که شارع مقدس جهت معتقد نمودن جامعه به وحی و قداست آن مدنظر داشته است، دست یافت. دستیابی به چنین الگویی میتواند زمینهساز طراحی الگویی شایسته جهت خطمشیگذاری فرهنگی مطلوب در مسیر باورمند نمودن جامعه به مفاهیم والای ارزشی محسوب گردد. در پژوهش حاضر با بهرهگیری از روششناسی تفسیر تنزیلی از یک سو و روششناسی تحلیل مضمون از سوی دیگر، آیات مشتمل بر واژه وحی و مشتقات آن مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد و پس از طی مراحل تحلیل مضمون، برداشت روششناسانه محقق از الگوی مدنظر پروردگار متعال در پیاده سازی واژه وحی در جامعه ارائه و الگوی مطلوب انتزاع شده است. بر اساس نتایج تحقیق، الگوی مدنظر مشتمل بر سه بُعد و هر بُعد نیز مشتمل بر مجموعه ای از مولفه هاست. بُعد «اعتقادی و فرهنگی-اجتماعی»؛ مشتمل بر مولفههایی از جمله: تبیین چیستی و از کجایی مفهوم برای مخاطبین و تبیین مستمر ویژگیهای مفهوم، بُعد «مدیریتی و اجرایی»؛ مشتمل بر مولفههای: انتخاب پیام رسان شایسته و بیان ویژگیهای او برای مخاطبین، تقویت و حمایت مستمر نسبت به پیام رسان، و نظارت جدی و مستمر بر پیام رسان، و بُعد «سیاسی-امنیتی»؛ مشتمل بر مولفههای: برنامهریزی جهت مقابله با مخالفین مفهوم و اعلان عمومی و توجه مستمر به مکر مخالفین مفهوم.
Revelation, as one of the specific sources of religious knowledge, has a special place in Quranic literature and adopting a correct model to make people believe in this word can be considered as one of God's wonderful actions. This word and its derivatives are used more than 70 times in the Holy Quran. By examining the revelation process of the verses containing the word revelation and the connection of related concepts, it is possible to reach the model that God has in mind for the society to believe in the revelation and its sanctity. Achieving such a model can be considered as a basis for designing a suitable model for making a desirable cultural policy in the direction of making the society believe in high value concepts. In this article, by using the methodology of reductive interpretation on one hand and the methodology of foundation data on the other hand, the verses containing the word revelation and its derivatives are analyzed and after going through the stages of thematic analysis, the methodological impression The researcher has abstracted from the model considered by the Almighty God in the implementation of the word revelation in the society and the desired model. Based on the results of the research, the considered model consists of three dimensions and each dimension also contains a set of components. "religious and socio-cultural" dimension; including components such as: explaining what the concept is and where it comes from for the audience and continuously explaining the characteristics of the concept, the "management and executive" dimension; including the components of: choosing a worthy messenger and expressing his characteristics to the audience, continuous strengthening and support for the messenger, and serious and continuous monitoring of the messenger, and the "political-security" dimension; Including the components: planning to deal with the opponents of the concept and public announcement and continuous attention to the cunning of the opponents of the concept.
Machine summary:
طراحی الگوی خط مشیگذاری فرهنگی باورمند نمودن جامعه نسبت به مفاهیم والای ارزشی (بررسی واژه وحی در قرآن کریم ) 4 رحمان یاسی ١ | محمدجواد نیک روش ٢ سال سی و یکم زمستان ١٤٠٢ چکیده وحی به عنوان یکی از منابع اختصاصی معرفت دینی، جایگاهی ویژه در ادبیات قرآنی دارد و اتخـاذ الگویی صحیح جهت باورمند نمودن مردمان عصر نزول به این واژه را میتوان از اقدامات شگفت شـارع مقدس محسوب نمود.
٤٢ سال سی و یکم | شماره چهارم | زمستان ١٤٠٢ مبانی نظری و پیشینه پژوهش فرهنگ برخی از تعاریف فرهنگ که در بررسـیهـای انجـام شـده موردتوجـه محقـق قـرار گرفتـه انـد عبارت اند از: {مراجعه شود به فایل جدول الحاقی} 1 نشریات علمی دانشگاه جامع امام حسین (علیه السلام ) ٤٣ 1.
(همان ، ١٦٠) مضامین سه گانه ذکر شده معمولاً منجر به تشکیل قالب مضامین یا شـبکه مضـامین مـیگردنـد (همان ، ١٦٥) باتوجه به توضیحات فوق ، استفاده هم زمان از روش تفسـیر تنزیلـی و روش تحلیـل مضـمون در این تحقیق بدان معناست که در مقام گردآوری داده ها، آیات مشتمل بر واژه وحـی و مشـتقات آن گزینش شده اند؛ سپس این آیات بر اساس ترتیب نزول تنظیم گشته اند، پس از این تنظیم گری (که گامی بسیار مهم در این تحقیق محسوب گردیده و تقدم وتأخر گام های خط مشیگذاری فرهنگـی در باورمند نمودن جامعه را نشان میدهد)، با استفاده از روش تحلیل ، آیات گزینش شـده و تنظـیم ٥٨ سال سی و یکم | شماره چهارم | زمستان ١٤٠٢ شده ، تحلیـل مفهـومی گردیـده و مضـامین پایـه ، سـازمان دهنـده (محـوری)، و فراگیـر ایـن آیـات استخراج شده و در نهایت ، الگوی مطلوب خط مشـیگـذاری فرهنگـی باورمنـد نمـودن جامعـه بـه مفاهیم والای ارزشی بر اساس تحلیل واژه وحی در قرآن کـریم ارائـه گردیـده اسـت ؛ شـایان ذکـر است روش تفسیر تنزیلی علاوه بر تنظیم آیات بر اساس ترتیب نزول ، در تعیـین مضـامین نیـز مـؤثر بوده است ؛ بدین ترتیب که رویکرد و دریچه تحلیل مفهومی نیز رویکرد درک نظم و منطق تنزیلی مفاهیم مربوطه قرار گرفته است .